Douceto(-banarudo)
Valerianella echinata
Caprifoliaceae Valerianaceae
Àutri noum : Grasseto, Greisseto.
Noms en français : Doucette à piquants, Mâche à piquants.
Descripcioun :Aquesto douceto èi devengudo proun raro au nostro. Trachis dins li champ de culturo subretout mena en bioulougico qu'èi vengudo i'a de milo an emé lou blad (arqueoufito). Se recounèis eisadamen, qu'èi pas toujour lou cas dins aquesto famiho, emé si fru di tres bano (fotò) .
Usanço :S'acampo en rouseto e se manjo coume ensalado champanello.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Valerianella
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Ordre : Dipsacales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado :
Vo
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun
Liò : Champ
- Meissoun
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Valerianella echinata (L.) DC., 1805
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753